پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سه شنبه ۲ اردیبهشت، دکتر مصطفی ملکیان در باره کتاب «اخلاق سرگردان و گردنگاه سیاست» در خانه اندیشمندان علوم انسانی سخنرانی می کند.اخلاق بر پایه ارزش‌ها، اصول و وظایف در قبال دیگران استوار است، در حالی که سیاست اغلب بر منطق قدرت، رقابت و دستیابی به اهداف مشخص تمرکز دارد. در این جا کتاب خواننده را با دو منطق متفاوت مواجه می کند. مفهوم "اخلاق سرگردان" به وضعیتی اشاره دارد که در آن ارزش‌ها و اصول اخلاقی به دلیل غلبه منطق سیاسی و ملاحظات قدرت، جایگاه خود را از دست داده و دچار ابهام و بی‌ثباتی می‌شوند. "گردنگاه سیاست" استعاره‌ای از نقطه حساسی است که در آن تصمیمات سیاسی مهم و سرنوشت‌ساز اتخاذ می‌شوند و در این نقطه، فشارهای قدرت و ملاحظات سیاسی می‌توانند به سادگی اصول اخلاقی را به حاشیه برانند. این دو مفهوم در کنار هم، به تنش دائمی میان اخلاق و سیاست، و چگونگی تأثیرگذاری قدرت سیاسی بر ارزش‌های اخلاقی در جوامع مختلف می‌پردازند.موتور اصلی منطق سیاسی، ایدئولوژی‌های تمامیت‌خواه و افراطی است که با ارائه یک نظام ارزشی بسته و غیرقابل نقد، "اخلاق سرگردان" را تشدید کرده و رفتارهای غیراخلاقی را در راستای اهداف خود توجیه می کند. از نظر نویسنده کتاب، نهادهای دموکراتیک، قانون اساسی، رسانه‌های آزاد و جامعه مدنی قوی می‌توانند به عنوان سپرهایی در برابر "اخلاق سرگردان" عمل کرده و از قربانی شدن اخلاق در "گردنگاه سیاست" جلوگیری کنند.